
Rewolucja w datowaniu. Wydarzenia z greckiej epoki żelaza miały miejce nawet o 150 lat wcześniej
1 czerwca 2020, 10:42Chronologia wczesnej epoki żelaza starożytnej Grecji jest obecnie rekonstruowana na podstawie stylów ceramiki. Dopiero teraz dzięki pracom w Sindos, gdzie znaleziono dobrze zachowane warstwy stratygraficzne wraz z kośćmi zwierząt udało się wykorzystać datowanie o wysokiej rozdzielczości do weryfikacji tego, co wiemy o historii świata egejskiego. I okazało się, że nasze dotychczasowe datowanie było błędne, a różne wydarzenia ze wspomnianego okresu należy przesunąć w czasie o 50–150 lat.

Hiszpanie znaleźli miejsce spoczynku irlandzkiego bohatera wojny z Anglikami
1 czerwca 2020, 05:31Hiszpańscy archeolodzy znaleźli prawdopodobne miejsce spoczynku irlandzkiego bohatera Hugh Roe O'Donella, głównego autora wielkiego zwycięstwa nad Anglikami w bitwie nad Żółtym Brodem (bitwa pod Yellow Ford). Mimo tej wiktorii irlandzcy rebelianci ponieśli kilka lat później klęskę pod Kinsale, która zakończyła istnienia sięgającego prehistorii gaelickiego porządku w Irlandii, ostatecznie rozwiała marzenia o niepodległości i zapoczątkowała Plantację Ulsteru.

Wyjątkowe odkrycie w australijskiej jaskini. To trzecie takie miejsce na świecie
30 maja 2020, 10:23Australijscy archeolodzy trafili na jedne z najbardziej szczegółowych miniaturowych rysunków naskalnych wykonanych z szablonów. Odkryto je w jaskini Yilbilinji w Limmen Natonal Park na południowo-zachodnim wybrzeżu Zatoki Carpentaria. Jaskinię zamieszkiwali w przeszłości przedstawiciele ludu Marra.

Pióro ważniejsze od miecza. To technologie informacyjne decydowały o rozwoju imperiów
29 maja 2020, 20:10Jak się okazuje, do rozwoju wielkich cywilizacji ludzkości potrzebny był nie tylko miecz i pług, ale również pióro. Autorzy najnowszej analizy dowodzą, że o być albo nie być protopaństw i pierwszych cywilizacji decydowała technologia informacyjna.

Stop metali i krzem dały materiał, który po skruszeniu i podgrzaniu wraca do oryginalnego kształtu
29 maja 2020, 14:09Pu Zhang i jego koledzy z Binghamton University stworzyli sieć krystaliczną z płynnego metalu, która po zniszczeniu a następnie podgrzaniu powraca do oryginalnego kształtu. Metal utrzymywany jest przez krzemową skorupę i może znaleźć zastosowanie w robotyce, elektronice czy przemyśle kosmicznym. Na myśl przychodzi też od razu robot T-1000 z Terminatora 2.

Badania potwierdzają, że szympansy posiadają własne kultury
29 maja 2020, 11:52Od pewnego czasu wśród specjalistów kiełkuje idea „szympansiej etnografii”, czyli badań kulturoznawczych nad szympansami. Już sam pomysł, że inne zwierzęta niż ludzie mogą wytworzyć kulturę – czyli zbiór zachowań i norm społecznych różnych w różnych grupach – jest niezwykle kontrowersyjny. Tymczasem ukazały się kolejne badania, które potwierdzają, że istnieje kultura szympansów.

Zanim powstały pierwsze państwa dochodziło do mieszania się ludzi na wielką skalę
28 maja 2020, 20:01Anatolia, północny Lewant i Kaukaz odegrały niezwykle ważną rolę w rozwoju złożonych społeczności i kultur epoki miedzi i brązu. Najnowsze genomów 110 osób żyjących w okresie od 7500 do 3000 lat temu pozwoliły lepiej zrozumieć przemieszczanie się ludzi i niesionych przez nich kultur na krótko przed powstaniem pierwszych państw.

Słabo poznane myszy lodowcowe poruszają się jak stado - z podobną prędkością i w tym samym kierunku
28 maja 2020, 19:56Amerykańscy naukowcy zauważyli, że ruch tzw. myszy lodowcowych (ang. glacier mice), czyli kulistych konglomeratów mchów i osadów, odbywa się na powierzchni lodowca z podobną prędkością i ma charakter "stadny" - kule przemieszczają się w tym samym kierunku. Wyniki ich badań ukazały się właśnie w piśmie Polar Biology.

Wielofunkcyjne e-okulary monitorują stan zdrowia, chronią oczy i pozwalają kontrolować gry
28 maja 2020, 11:46Opaski fitness czy smartzegarki zapewniają wiele użytecznych informacji, np. o liczbie kroków czy tętnie, ale zazwyczaj nie dają głębszego wglądu w stan czyjegoś zdrowia. Koreańscy naukowcy postanowili więc stworzyć bardziej zaawansowane urządzenie. Efektem ich prac są e-okulary, które monitorują fale mózgowe i ruchy ciała użytkownika, a także spełniają funkcję okularów przeciwsłonecznych i pozwalają kontrolować gry za pomocą ruchów gałek ocznych.

Wikiński grób, czyli co można znaleźć w czasie remontu domu
28 maja 2020, 10:03Podczas remontu domu para z Seivåg w północnej Norwegii natrafiła, wg archeologów, na grób z ery wikingów. Gdy by ułożyć warstwę izolacyjną, zerwano podłogę sypialni i usunięto leżący pod nią piasek, znaleziono kamienie, które najprawdopodobniej tworzyły kopiec (cairn). Pod rumowiskiem odkryto szklany koralik, a nieco głębiej obuch toporka i inne żelazne obiekty. Najprawdopodobniej są one równie stare, jak toporek.